Iran Israel war impact on India : ઈરાન અને ઈઝરાયલ વચ્ચે તણાવ વધી રહ્યો છે. તાજેતરમાં ઈઝરાયલે ઈરાન પર હુમલો કરી દીધો છે. બંને દેશ વચ્ચે ચાલી રહેલા યુદ્ધના કારણે સમગ્ર દુનિયાની નજર મિડલ ઈસ્ટના દેશ પર મંડાયેલી છે. ઈરાન અને ઈઝરાયલ બંને શક્તિશાળી દેશો છે. જેની સીધી અસર ભારતમાં પણ જોવા મળી શકે છે. મોટેભાગે ભારતમાં ક્રુડ ઓઈલના ભાવમાં વધારો અને સ્ટોક માર્કેટમાં ઘટાડો થઈ શકે છે.
મહત્વનું છે કે, જો ઇઝરાયલ (Israel) અને ઈરાન (Iran) વચ્ચે જો પરિસ્થિતિ બગડશે, તો તેની સૌથી મોટી અસર ક્રૂડ ઓઈલના (Crude Oil) ભાવ પર પડશે. ક્રૂડ ઓઈલના (Crude Oil) ભાવમાં મોટો ઉછાળો આવવાથી સમગ્ર સપ્લાય ચેઇન (Supply Chain) પ્રભાવિત થશે, જેના કારણે આયાત-નિકાસ મોંઘી થશે અને ઘણી રોજિંદી વસ્તુઓના ભાવમાં વધારો થઈ શકે છે.
ઇઝરાયલ અને ઈરાન વચ્ચે ચાલી રહેલા તણાવની ભારતના અર્થતંત્ર પર મોટી અસર પડશે. ઇકોનોમિક ટાઇમ્સ અનુસાર, અધિકારીએ સ્વીકાર્યું કે આ લડાઈને કારણે ક્રૂડ ઓઇલના ભાવ વધી શકે છે. શેરબજારમાં પણ ઉતાર-ચઢાવ આવી શકે છે. રૂપિયાનું મૂલ્ય પણ ઘટી શકે છે. જહાજો દ્વારા માલ મોકલવાનો ખર્ચ પણ વધી શકે છે. અધિકારીએ કહ્યું કે ભારત પર તેની શું અસર પડશે તે અત્યારે કહેવું મુશ્કેલ છે. નાણા મંત્રાલય અને અન્ય સરકારી સંસ્થાઓ બજાર પર નજર રાખી રહી છે. તેઓ જોશે કે બજારમાં શું થઈ રહ્યું છે.
તેની કિંમતો પર કેટલી અસર પડશે?
અધિકારીએ એમ પણ કહ્યું કે ભારતનું અર્થતંત્ર મજબૂત છે. તેથી, ભારત આવી કોઈપણ સમસ્યાનો સરળતાથી સામનો કરી શકે છે. ભારતને વધારે નુકસાન નહીં થાય. અધિકારીએ એમ પણ કહ્યું કે આ લડાઈની અસર અન્ય વસ્તુઓના ભાવ પર લાંબા સમય સુધી રહેશે નહીં.
બજારમાં ઘટાડો
શુક્રવારે ભારતીય શેરબજારમાં ઘટાડો થયો. આ બન્યું કારણ કે વિશ્વભરના બજારો પણ ઘટી રહ્યા હતા. ઇઝરાયલ અને ઈરાન વચ્ચેના તણાવને કારણે રોકાણકારો ડરી ગયા હતા. તેથી તેમણે પોતાના પૈસા પાછા ખેંચી લીધા.
પેટ્રોલ અને ડીઝલ મોંઘા થઈ શકે છે
ઇઝરાયલી હુમલા પછી, ક્રૂડ ઓઇલના ભાવ 12% વધીને $78.5 પ્રતિ બેરલ થયા. પરંતુ બાદમાં ભાવ નીચે આવીને $75 પ્રતિ બેરલથી નીચે આવી ગયા. આવું એટલા માટે થયું કારણ કે સમાચાર આવ્યા કે ઇઝરાયલે ઈરાનના તેલ મથકો પર હુમલો કર્યો નથી. તેણે ફક્ત ઈરાનના પરમાણુ મથકો પર હુમલો કર્યો હતો.
એવી આશંકા છે કે ઇઝરાયલના હુમલાઓ હોર્મુઝ સ્ટ્રેટ બંધ કરી શકે છે. આ એક ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માર્ગ છે જેના દ્વારા વિશ્વનું લગભગ 20% તેલ જાય છે. જો ઈરાન આવું કરે છે, તો જહાજો દ્વારા માલ મોકલવાનો અને વીમો મેળવવાનો ખર્ચ ઘણો વધી શકે છે. તેની અસર ભારત પર પણ જોવા મળી શકે છે. આનાથી ભારતમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ વધી શકે છે. આ સાથે, અન્ય દેશોમાંથી ભારતમાં આવતા અન્ય માલના ભાવ પણ પ્રભાવિત થઈ શકે છે.
ભારત (India) આ દેશો પાસેથી શું આયાત કરે છે?
ભારત અને ઇઝરાયલ તેમજ ઈરાન વચ્ચેના વેપાર સંબંધો ઘણા જૂના છે.
- ભારત (India) ઇઝરાયલથી (Israel) શું આયાત કરે છે? નાણાકીય વર્ષ 2024-25 માં, ભારતે (India) ઇઝરાયલને (Israel) $2.1 બિલિયનનો માલ નિકાસ (Export) કર્યો છે, જ્યારે $1.6 બિલિયનનો માલ આયાત (Import) કરવામાં આવ્યો છે. ભારત (India) મુખ્યત્વે ઇઝરાયલથી (Israel) સંરક્ષણ ક્ષેત્ર (Defense Sector) સંબંધિત વસ્તુઓની આયાત કરે છે. આ દેશ ભારતનો 32મો સૌથી મોટો વેપારી ભાગીદાર (Trading Partner) છે. ભારત (India) ઇઝરાયલથી (Israel) રડાર (Radar), સર્વેલન્સ (Surveillance), કોમ્બેટ ડ્રોન (Combat Drones), મિસાઇલ (Missiles) સહિત લશ્કરી હાર્ડવેરની (Military Hardware) આયાત કરે છે. આ ઉપરાંત, મોતી (Pearls), કિંમતી પથ્થરો (Precious Stones), ઇલેક્ટ્રિકલ (Electrical), ઇલેક્ટ્રોનિક્સ સાધનો (Electronics Equipment), ખાતરો (Fertilizers), રાસાયણિક ઉત્પાદનો (Chemical Products) પણ આયાત કરવામાં આવે છે.
- ભારત (India) ઈરાનથી (Iran) શું આયાત કરે છે? નાણાકીય વર્ષ 2024-25 માં, ભારતે (India) ઈરાનને (Iran) $1.2 બિલિયનનો માલ નિકાસ (Export) કર્યો છે અને $441.9 મિલિયનનો માલ આયાત (Import) કર્યો છે. ભારત (India) ઈરાનથી (Iran) ક્રૂડ ઓઇલ (Crude Oil), ડ્રાયફ્રૂટ્સ (Dry Fruits), રસાયણો (Chemicals), કાચના વાસણો (Glassware) આયાત કરે છે. આ ઉપરાંત, ભારતમાંથી (India) બાસમતી ચોખા (Basmati Rice), ચા (Tea), કોફી (Coffee) અને ખાંડની (Sugar) નિકાસ કરવામાં આવે છે.
